Aerosol TERAPİ Nebulizatör ve Kompresörler

Aerosol TERAPİ

Nebulizatör ve Kompresörler
 
Aerosol Terapi Yöntemleri
 
Aerosol Bilim
 
Nebulizatör, Türleri

                  - Konsantrik Jet Nebulizatörler
                  - Venturi Nebulizatörler
                  - Sidestream
                  - Aktif Venturi Nebulizatörler
 
Aerosol Terapi - Nebulizasyon
Kompresörler 
Eşleşen Sistemleri

Aerosol Bilimi – Bernoulli  Prensibi

•          Nebülizatörlerin çoğu  Bernoulli prensibi sayesinde çalışır.
- Basınçlı hava, bir daralmaya girdiğinde, hız artar ve yanal basınç azalır.
- Nebulizatörler buhar (Aerosol) oluşturmak için bu yöntemi kullanılır.

Konsantirik Jet Nebulizatörler– Flow Rate

Jet nebülizatörleri ile üretilen herhangi bir aerosol partikül boyutu etkileyen en önemli faktör, nebülizatör çalıştırmak için kullanılan hava ya da oksijen akış hızıdır. Yüksek akımda daha küçük parçacıklar oluşur.

Active Venturi Nebulizers – Ventstream

Venturi nebulizatör (çift Valf sistemi);  aerosol oluşumu sürecinde bir valf sayesinde sistem inspirasyon sırasında ek hava akımını artırarak ve ekspirasyon sırasında azaltarak venturi süreci kontrol eder.

İlaç dağılımı hastanın inspirasyonu sırasında açılır,  Hastanın ekspirasyon sırasında kapanır. Böylellikle ilaç sarfiyatı azalır.

Çoğunlukla antibiyotikle kullanılır çevre kirliliği azaltmak için ekspituar filtre eklenebilir.
•          Etkili tedavi
•          Daha az atık
•          Evde bakım için dayanıklıdır
•          Kolayca bir filtre ile kapalı bir sistem haline getirilmiştir

Nebulizasyon Terapide Etken Faktörler

•          Partikul boyutları
•          İlaç birikimi
•          İlaç ulaşımı
•          Solunabilir çıkış
•          Tekrarlanabilirlik ve güvenilirlik
•          Residual Volume
•          EşleşePartikul boyutları
•          İlaç birikimi
•          İlaç ulaşımı
•          Solunabilir çıkış
•          Tekrarlanabilirlik ve güvenilirlik
•          Residual Volume
•          Eşleşen sistemler

Nebulizatör – Partikül Ölçüsü

•          Bir aerosol partikül boyutu mikron olarak adlandırılan birimler cinsinden ölçülür. Bir mikron milimetrenin binde birine eşittir.
•          Bu perspektifte bakıldığında, bir insan saçının çapı 30 mikron civarındadır.
•          Tıbbi aerosol optimum partikül boyutu genellikle 1 ile 5 mikron olarak kabul edilmektedir.
•          5 mikrondan daha büyük parçacıkları akciğerlerin derinlerine gidemez ve üst solunum yollarında depolanır.
1 mikrondan daha küçük parçacıkların akciğere ulaşmasında yeterli kitle eksikliği ve tekrar dışarı atılma eğilimi yüksektir
 
Küçük partiküllerin akciğerin derinlerine gitmesine ihtiyaç vardır.

Büyük parçacıklar çok fazla ilaç taşır

Nebulizatörler– Partikül Boyu

•          İlacın akciğerin içine kadar ulaşması gereklidir.
•             İlaç boyunun 1-5 micron        
    aralığında olmalıdır.
•          Bu aralık yüksek oranda iyidir.
•          80% SideStream partiküller bu aralıkta üretilmektedir.

Solunum yolu& PartikülBirikimi

_{Nebülizasyon amacı aerosol partiküllerin olasılıkta maksimum yüzde 5-1 mikrona arasında alt solunum yolları birikimi sağlamaktır.}

Havayolu oluşumu0 - 4

Büyükpartikül(50 - 5µm) üst havayollarında depolanır.

ALT HAVA YOLLARI  17 - 23

Alt havayollarında,küçük partiküller (5 - 1µm) depolanır. Solunabilir aralıktadır.

Teslimat Hızı

•         Nebulizasyon süresi  ulaşım hızına bağlıdır.
•         SideStream  venturiyöntemi  hasta çıkışına hız sağlar, 2.5ml  volum 6 dakikada ulaştırır.

Solunabilir Partiküller

Airesol partikül boyutunun 5 microndan az,  yoğunluğun yüzdesel oran olarak çok olması partikül dağılımı, hasta için en büyük tedavi edici etkiye sahiptir. İdeal bir nebülizatörde aerosolün %50'sinden fazlası 5 mikrondan küçük partiküllerden oluşmalıdır.
 
Bu durum nebülizatörün, solunabilir aerosol çıkışının (üretimin) daha fazla olmasını sağlar.
 
Philips Respironics nebülizatörleri partikül boyutu dağılımının ve hızının doğruluğunu Malvern Spraytec 13.544-1 standardı (ISO)  yöntemi kullanarak test eder.

---

SideStream Nebulizatör

Nebülizatör yoluyla alınan hava çıkış
hızını artırır.

- 6 litre flow ile verilirse, 16 litre çıktı   
verir. 8 litre flow ile verilirse, 22 litre çıktı verir.

- Bu sonuçlara göre kaliteli aresol kitlesi daha kısa sürede tedavi ve daha az kalıntının kap içerisinde kalmasını sağlar.

- % 81 <5microns, MMD 3.0 (Portaneb kompresör kullanılarak)

Residual Volume

Rezidüel hacim nebülizasyon sona erdikten sonra  nebülizatör rezervuarında kalan sıvı hacmidir. Bu durum belli bir doygunlukta ilaç miktarının çıkışını etkileyecektir.

-        Artık(kalan) hacmi <1.0 ml da ise ilaç hacmi 2.0 - 2.5 ml yeterlidir.

-        Rezidüel hacim> 1.0 ml den fazlaysa ilaç hacmi 4ml  gerekli olacaktır.

-        Düşük rezidüel hacim = hasta için daha fazla aerosolün ulaşması  
          demektir.

-        Seyreltmeye gerek yoktur.
İdeal Bir Nebülizasyon Sisteminin Özellikleri

 
Yüksek ilaç çıkışı olmalı
 - Nebülizasyon zamanı kısa olmalı
 - Solunabilir partikül oranı fazla olmalı
 - Sağlam olmalı
 - Kolay dağılıp toparlanabilir olmalı
 - Kolay temizlenebilir olmalı
 - Taşınabilir olmalı 
 - Tamamen hasta tarafından kontrol edilebilmelidir
.
Kompresörler

•         Kompresör mekanik bir cihazdır (bir pompa benzeri). Basınçlı itici bir gaz akımı üretir.
•         Kompresörler evde ve hastanede nebülizasyonu sağlamak için  kullanılır.
•         Hastanelerde, nebülizasyonu "duvar" gaz panosundan da sağlanabilir.
•         Merkezi gaz panolu kompresörler yaygın olarak kullanılmaktadır, ancak hastanın hareketliliğini kısıtlamaktadır. Taşınabilir kompresör kullanılabilir

Kompresör - Nebülizatör Performansı

 
Dinamik akım oranı (basınç ve akış) Kompresör çalışırken ilaç çıkış akımı ölçümü Cihaz çalışırken basınç ölçümü Genellikle üretilen basınç akımı örneğin 6lpm@0.8bar olarak ölçülür. Uyumlu sistemlerde kompresör gerekli dinamik basıncı üretip nebulizasyonu sağlamalıdır.
 
Porta-Neb Sidestream

•         Ağırlık 2.9kg
•         Dinamik basınç 0.8 bar’da          Akım 6litre/dakika
•         Hastane kullanımı için uygundur.
•         Filtersi 3 ayda bir değiştirilmelidir.
•         Seti haftada bir yıkanmalıdır.
 

Nebulizatör Devlet Ödemesi Hakkında

Nebulizatör Devlet Ödemesi Hakkında

Nebulizatör kullanmak için heyet raporu ve doktor reçetesi alındıktan sonra rapor, reçete ve ürün teslim tutanağı(eczanenin hazırlayacağı) ile birlikte cihaz temin edilir. Reçete tarihi ile fatura tarihi arasında en fazla 10 gün olmalıdır. 10 günü geçen faturalar için SGK tarafından ödeme yapılmaz. Geri ödemenin yapılabilmesi için rapor, reçete, UBB detay belgesi, teslim tutanağı ve eczaneden ödemeniz karşılığı aldığınız faturanın, SGK İl Müdürlüğüne teslim edilmesi gerekmektedir. Ortalama 15 gün içerisinde TC kimlik numarası ile herhangi bir Ziraat Bankası şubesinden, kurum tarafından belirlenen ücretin geri ödemesi yapılır.

NEBÜLİZATÖR, NEBULİZATÖR, NEBULİZÖR, NEBÜLİZÖR, NEBUHALER Nebülizatör

NEBÜLİZATÖR, NEBULİZATÖR, NEBULİZÖR, NEBÜLİZÖR, NEBUHALER

• Nebülizatör, ses dalgalarıyla (ultrasonik nebülizatör) veya basınçlı hava (jet nebülizatör) ile sıvı haldeki ilaçları buhar haline getiren ve solunum yoluyla alınabilmesini sağlayan bir cihazdır.
• Nebülizatör ile küçük çocuklarda, ölçülü doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda ve ağır astması olan hastalarda astma ilaçlarının etkili bir şekilde uygulanabilmesi mümkündür.
• • Nebülizatör ile kullanılmak üzere hazırlanmış özel ilaç formları vardır. Bunlara NEBÜL adı verilmektedir. Bronş açıcı ve tedavi edici (kortikosteroid) içeren nebül ilaçlar mevcuttur.
    

Nebülü açın ve ağızlık ya da yüz maskesinin altındaki ilaç haznesine boşaltın. Cihazı çalıştırın. Ağızlığı dudaklarınızın alarak (veya maskeyi yüzünüze kapatarak) yavaş ve derin bir şekilde soluk alıp vermeye başlayın. Aldığınız her nefesi 1-2 saniye kadar tutun.

Haznedeki ilaç tamamen bitinceye kadar (10-15 dakika) bu işleme devam edin.

NEBULİZATÖRÜ HER KULLANIMDAN SONRA TEMİZLEMEK GEREKLİDİR:

1. Maske (veya ağızlık), ilaç haznesi ve bağlantı hortumunu birbirinden ayırın. 
2. Parçaları ılık su ile yıkayın.
3. Parçaları kuruladıktan sonra tekrar birleştirerek, iç yüzeylerin de kurumasını sağlamak için nebülizatörü birkaç dakika çalıştırın.
4. Cihazı bir sonraki kullanıma kadar kutusunda muhafaza edin.

Nebülizatör, Nebulizör, Nebülizör Nedir ?

Nebülizatör, ses dalgalarıyla (ultrasonik nebülizatör) veya basınçlı hava (jet nebülizatör) ile sıvı haldeki ilaçları buhar haline getiren solunum yoluyla alınabilmesini sağlayan bir cihazdır.
Nebulizatör, Nebülizatör, Nebulizör, Nebülizör Nedir ? Bu terimlerin hepside Nebulizatör yerine kullanılır.Nebülizatör ile küçük çocuklarda, ölçülü doz inhalere uyum sağlayamayan hastalarda ve ağır astması olan hastalarda astma ilaçlarının etkili bir şekilde uygulanabilmesi mümkündür.
Nebülizatör ile kullanılmak üzere hazırlanmış özel ilaç formları vardır. Bunlara NEBÜL adı verilmektedir.
Bronş açıcı ve tedavi edici (kortikosteroid) içeren nebül ilaçlar mevcuttur.

Nebulizasyon, solunumla ilaç almada kullanılan üç yaygın yöntemden bir tanesidir. Diğer solunumla ilaç alma yöntemleri Basınçlı Ölçüm Doz Solunumu ve Kuru Toz Solunumudur. Nebulizerler, durum ne Ölçüm Doz Solunumu ne de Kuru Toz Solunumu ile kontrol edilemediğinde ve aynı zamanda, büyük bir doz ilaç gerektiğinde lazım gelirler. Nebulizasyonun avantajı, bir yandan büyük dozda ilaç verilmeye devam ederken diğer yandan derin soluk alma gerekmeksizin ilacın bir maske yahut ağız parçası vasıtasıyla kolayca solunabilmesidir. Nebulizasyon, aerosol formda antibiyotik uygulaması için tek yöntemdir.

Nebulizerler, şu koşulların tedavisinde kullanılabilirler:

-Astım
-Kronik Obstruktif Akciğer Hastalıkları
-Kistsel Fibroz
-Solunum Enfeksiyonları
-Oda Nemlendirme
-Solunan havanın nemlendirilmesi
-İlaç Nebulizasyonu
-Sepesifik ve Non-spesifik akciğer hastalıkları
-Bronşiyal Astım
-Akut ve Kronik Bronşitler
-Pnomoni

Bunlar sıklıkla Bronşodilatörler, Steroidler, Sodyum Kromoglicat, Antibiyotikler ve Tuz gibi ilaçlar ile tedavi edilirler.
Nebulizerler, terapötik solüsyonları, solunum sistemi içersine solunum için ince bir aerosol buhara dönüştürmek suretiyle çalışır. İki tip nebulizer mevcuttur:

1 - Kompresörlü Nebulizerler

2 - Ultrasonik Nebulizerler

1 - Kompresörlü (Jet, Pistonlu) Nebulizatörler

Kompresörlü Nebulizatörlere, Pistonlu veya Jet Nebulizatörler de denmektedir. 
Kompresörlü Nebulizatörler (Jet Nebuliztörler) motor farklarına göre iki tiptir.

Bir Kompresörlü Nebulizer nasıl çalışır?

a- Piston tipli nebulizatörler.
b- Membran tipli nebuliztörler

Kompresörlü nebulizerler, sıvıyı hastanın soluyabileceği partiküllere ayırmak üzere sıkıştırılmış hava kullanmak suretiyle çalışmaktadır. ..
Sabit çıkışlı bu nebülizatörler, aerosolü sabit bir hızla oluşturmakta ve aerosolün yaklaşık %60'ı ekspiryum sırasında boşa gitmektedir. Bu nebülizatörlerde uygun nebülizasyon süresi ve çıkış özellikleri elde etmek için 6 L/dk'nın üzerinde yüksek basınçlı hava akımları gerekmektedir.

2 - Ultrasonik Nebulizatörler

Ultrasonik nebülizatörler, bir aerosol içeren kendinden elektrikli cihazlardır ve içindeki sıvıyı titreştirerek küçük partiküllere ayırır. İçi su dolu bir kabın alt kısmına yerleştirilmiş piezoelektrik kristalin vibrasyonu ile yüksek frekanslı (0.8-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluşur.
bir aerosol içeren kendindenelektrikli cihazlardır ve içindeki sıvıyı titreştirerek küçük partiküllere ayırır. İçi su dolu bir kabın alt kısmına yerleflti-rilmifl piezoelektrik kristalin vibrasyonu ile yüksek frekanslı (0.8-3 MHz) ultrasonik dalgalar oluflur. Frekans arttıkça par-tikül çapı küçülmektedir. Frekans 5 MHz’den fazla olduğunda sıvı ısınabilir ve ilacı olumsuz etkileyebilir. Kabın üst kısımında suyla temas halinde bulunan taflıyıcı içindeki terapötik solüsyonda ultrasonik dalgalar›n etkisiyle türbülans olu-flur, bu da sıvının yüzeyinde 0.3 mikron ile 10 mikron arası sıvı taneciklerini oluflturur. Buraya dolan hava akımı, bu sıvı taneciklerini aerosol şeklinde dolaştırır.

NEBÜLİZATÖR KULLANIMI

1. Hasta pozisyonu: Hasta nebülizatörünü kullanırken oturur pozisyonda olmalıdır.

2. Solunum paterni: Nebülizasyon sırasında hasta normal tidal volümde solunum yapmalıdır. Derin ve hızlı inspiryum yapıldığında ilacın önemli birkısmı orofarenkste depolanıp kalmaktadır. Derinnefes alıp tutmanın anlamlı bir terapötik katkı sağ-lamadığı bildirilmiştir (6).

3. Nebülizasyon süresi: Nebülizasyon süresi, ne-bülizatöre giren hava akım hızına, ilacın ve nebüli-zatörün özelliklerine göre değişmektedir. Bronkodi-latatör ilaçlar için ideal nebülizasyon süresi 5-10dakikadır. Nebülizasyonu bitirmek için cihazın içi-nin tamamen kurumasını beklemenin tedaviyeönemli bir katkısı olmamaktadır. Nebülizasyon so-nunda cihazın dizaynına göre her nebülizatörüniçerisinde belirli oranda rezidüel sıvı kalmaktadır.Bu rezidüel volüme yaklaşıldığında nebülizatördenbir cızırtı sesi gelmeye başlar. Bu ses duyulduktansonra 1 dakika daha nebülizasyon yapılıp işlemsonlandırılmalıdır. Rezidüel sıvının konsantrasyonuarttığı ve ısı kaybına bağlı olarak (yaklaşık 10°C) viskozitesi azaldığı için nebülizasyonu güçleşmekteve partikül çapı artmaktadır. O nedenle içerideki sı-vıyı tamamen kurutuncaya kadar nebülizasyonadevam etmenin tedaviye anlamlı bir katkısı olmadığı gibi süreyi uzatarak hastanın tedaviye uyumunuda bozmaktadır.

4. Nebülizasyon bittikten sonra cihazda kalan rezidüel sıvı boşaltılmalıdır. Aksi takdirde ilaç kristalizeolarak jetin kanallarını tıkayabilmektedir

NEBÜLİZATÖRÜN TEMİZLİĞİ

Günümüzde tek hasta kullanımlık nebülizatörler önerilmektedir (7). Kompressörler ortak kullanılabi-lir, ancak her hastanın kendisine özel nebülizatörüolmalıdır. Nebülizatör günde en az 1 kez ılık deter-janlı suyla yıkanmalıdır. Aradaki hortum kesinliklesuya sokulmamalıdır. Yıkanacağı zaman nebüliza-törün tüm parçaları ayrılmalıdır. Yıkama işlemi ya-pıldıktan sonra parçalar ayrı olarak spontan kuru-maya bırakılmalıdır. Tekrar kullanılacağı zaman elleriyice yıkandıktan sonra parçalar birleştirilmeli ve kul-lanmadan önce 1-2 saniye boş olarak çalıştırılmalı-dır. Eğer antibiyotik vermek için nebülizatör kullanı-lıyorsa her kullanımdan sonra yıkanmalı ve her 30kullanımdan sonra 5-10 dakika kaynatılmalıdır.

NEBÜLİZATÖRÜN BAKIMI

1. Tek hasta kullanımlık nebülizatörler maske veya ağızlıklarıyla birlikte 3 ayda bir değiştirilmelidir.

2. Nebülizatör filtresi renk değişikliği olduğu za-man değiştirilmelidir.

3. Kompressörün basınç ve güç kontrolü 6 ayda birgenel bakım ise yılda 1 kez yapılmalıdır.

İDEAL NEBÜLİZATÖRÜN ÖZELLİKLERİ

1. Kompressör akım hızı 6-8 L/dakika olmalı ve 0.7 - 2 bar basınçta çalışmalıdır.

2. Üretilen aerosoldeki 5 µm’den küçük partikülle-rin oranı yüksek olmalıdır (aerosolün en az %50’si-ni 5 µm’den küçük partiküller oluşturmalıdır).

3. Nebülizasyon kısa sürmelidir (bronkodilatatörleriçin bu süre 5-10 dakikadır).

4. Yüksek “output”lu olmalıdır.

5. Az elektrik harcamalıdır.

6. Küçük ve taşınabilir olmalıdır.

7. Parça sayısı az, montajı kolay olmalıdır. Parça sa-yısı arttıkça montaj güçleşmekte ve küçük çocuk-larda bu parçaların aspire edilme riski artmaktadır.

8. Ucuz ve dayanıklı olmalıdır

Nebulizatör Nebülizatör Nebulizör Nebülizör Nebuhaler, Güçlü kompressorlu nebulizator 3 bar basınç

Uzm. Dr. Adnan AYDOĞDU

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

BUHAR MAKİNELERİ HAKKINDA

BUHAR MAKİNELERİ HAKKINDA

Kışları ısı ile birlikte ortamın nemi kaybolur. Bu yüzden solunum sorunu yaşayan insanlar 

çözüm olarak buhar makinelerine yönelirler. Bu makineleri küçük bebekleri yada çocukları 

olan ailelerinde bir numaralı tercihi olarak önümüze çıkıyor. Buhar makineleri farklı markalar

 ve farklı fiyat aralıklarına sahip ürünlerdir. Buhar makinesi satın alırken ürünün ucuzluğu size

 bazı riskler doğurabilir. Eğer buhar makinesi almaya karar verdiyseniz iki özelliğe dikkat 

etmelisiniz.  

1- Cihazın su tankının kapasitesi
 

2-Su bittiği anda otomatik olarak kapanıp kapanmaması
 

   Ucuz diye tercih ettiğiniz birçok buhar makinesinde yada bildiğiniz markaların yan saniyileri
nde buhar makinası çok az su alır ve sürekli    buhar ürettiği için su çok çabuk tükenecektir. 
Öte yandan suyun çabuk tükenmesi sizin sürekli makineye su doldurmanızı gerektirtecektir.
 Bu şekilde makinenin içindeki su tükendiğinde otomatik olarak kapanmaması buhar makina
larında çok büyük tehlikedir. Buhar makinesinin içinde su kalmamasına rahmen çalışmaya
devam etmesi kısa devre yapabilir ve yangına sebebiyet verebilir. Lütfen buhar makinesi
alırken bunlara dikkat edin normal fiyata göre ucuz olan ürünleri kesinlikle tercih etmeyiniz...